Fraukebrief 172: Verscheurdheid omtrent een verscheurende situatie.

Beste Lezer,

Heb je het ook moeilijk met de verschrikkelijke beelden die ons dagelijks uit Gaza bereiken? En hoelang zullen we ze nog zien nu ook de journalisten, die ter plaatse zijn, worden vermoord? Na de terreurdaad van Hamas, twee jaar geleden, kwamen er vergeldingsmaatregelen vanuit Israël. Vergelding werd oorlog, en wat voor één: zoveel doden, mannen, vrouwen maar ook veel kinderen Aanvankelijk was iedereen op zijn hoede om Israël niet voor het hoofd te stoten, het Joodse volk heeft destijds zelf zoveel meegemaakt en de daden van de Palestijnse terreurorganisatie waren vreselijk. Er was aarzeling.

Maar dan die dagelijkse beelden uit Gaza: het huis moeten achterlaten, de ruimte die beperkter en beperkter wordt, de gebombardeerde ziekenhuizen, de voorzieningen die stilaan nihil zijn, een uitgehongerd en uitgedund volk dat ronddoolt in de ellende van het puin en zijn vele graven, het gevecht om eten van hongerige burgers die door het Israëlische leger als schietschijf gebruikt worden. Er zijn geen woorden voor, de beelden zeggen meer dan genoeg.

Onze informatiemaatschappij heeft ervoor gezorgd dat de mensheid niet meer kan wegkijken, maar de vraag blijft: wat kunnen we meer doen dan handenwringend toekijken? De vraag of er een genocide aan de gang is werd niet langer gefluisterd maar luidop uitgesproken.

De mensheid heeft inmiddels begrepen dat ze moet doen wat binnen haar mogelijkheden ligt om de druk op het beleid op te voeren, dat ze bij deze brutale schending van mensenrechten niet langer lijdzaam kan toekijken. En dat doet ze op verschillende manieren. Hier in België kwamen mensen meermaals massaal op straat om duidelijk te maken dat alle mensenrechten worden overtreden. Diverse groepen schreven protestbrieven en namen standpunten in. Op allerlei evenementen en plaatsen spreken individuen zich uit. Recent durfde de Joodse schrijver David Grossmann, die zelf ooit een zoon in het Israëlische leger verloor, de oorlogsmisdaden van zijn land een genocide te noemen. Hij had gehoopt dit woord nooit in de mond te moeten nemen. Internationaal komt er protest op gang en hier en daar spreken landen zich uit om Palestina te erkennen.

Maar soms gebeuren er rare dingen die de verscheurdheid tussen volkeren aantonen: onlangs verscheen in onze stad een banner met de tekst Palestijn=Mens. Op een dag was het woord Palestijn weggeknipt en enkele dagen later werd het gat opnieuw ingevuld met de Palestijnse vlag en het woord Mens.

Of hoe zelfs ver buiten het conflictgebied een oorlog tussen volkeren tot controverse leidt.

Fotomontage Herman Baert

Met vriendelijke maar bezorgde groeten,

 Frauke J.

Fraukebrief 169 : Wanneer ook de ziekenhuizen sluiten : Gaza

Beste Lezer,

Nog maar net had ik u onderhouden over het Vlaamse ziekenhuis waar ik me enkel zorgen hoefde te maken over het beddenvervoer in de gangen (fraukebrief 168) of mijn blik werd getroffen door de titel van een nieuwsbericht: ”Laatste ziekenhuis in noordelijk Gaza sluit de deuren”.

Het is nooit mijn bedoeling geweest u te overvallen met alle slechtnieuwsberichten uit de wereld; wanneer echter in Gaza de ziekenhuizen worden gebombardeerd of bedreigd, wanneer mensen worden neergeschoten bij de schaarse voedselbedeling, wanneer in een conflict niets of niemand wordt ontzien, zelfs niet de kinderen - die massaal sterven - dan kan ik niet anders dan mijn afgrijzen daarover met u te delen.

Mijn onmacht ook.

Foto H.Baert

Naast veel woede en tranen vloeien ook veel woorden over deze misdaden tegen de mensheid. Als de leiders van een volk, dat niet zo lang geleden zelf een genocide meemaakte, dergelijke misdaden begaan, dan beroert dat heel veel mensen. Veel politieke leiders aarzelen met de veroordeling en terechtwijzing ervan omwille van het feit dat het volk van het huidige Israël ooit zelf een bijzonder groot slachtoffer was.

Een column uit diezelfde krant, waarin een psychiater zich de vraag stelt waarom mensen steeds hetzelfde trauma willen herbeleven, gaf mij een beter inzicht. Ze zag in haar dagelijkse praktijk hoe slachtoffers van traumatische ervaringen in staat zijn, zij het soms onbewust, om op hun beurt dit soort trauma’s zelf te veroorzaken. “Herhalingsdwang is demonisch”, citeert ze Freud.

Zij trekt een parallel met het onnoemelijke leed dat de Joden werd aangedaan en dat nu zijn herhaling vindt in het al even onnoemelijke leed van de Palestijnen.

Deze keer, beste lezer, kunnen we niet zeggen dat we het allemaal niet geweten hebben, want we worden dagelijks geconfronteerd met schrijnende beelden. Deze keer komt het volk wel op straat en uit zijn ongenoegen over de gang der zaken. Ook deze keer kunnen we ons de vraag stellen wat onze politieke leiders tegenhoudt om standpunten in te nemen.

Is het enkel het delicate slachtofferschap van een volk destijds, of zijn er meer redenen waarom men eerder op de rem staat dan duidelijk stelling te kiezen?

Je hoeft niet geleerd te zijn om te kunnen voorspellen wat deze traumatische ervaring op haar beurt met de nog overblijvende Palestijnse kinderen en jongeren zal doen.

Mvg

Frauke J.

Fraukebrief 63: Fraukebrieven in coronatijd: Keuzes maken

Beste Lezer,

In tijden van rampen worden zelfs de moeilijkste obstakels niet gemeden, zo is dat ook in pandemietijd. Gretig zijn we op zoek naar correcte informatie en neen, we schuwen het niet om de ergste rampscenario’s onder ogen te zien. Zo werd er op een avond op televisie een, naar mijn aanvoelen, serene discussie gevoerd over wat er diende te gebeuren indien er keuzes tussen patiënten moesten worden gemaakt. De kwestie van leven of dood, dus.

Dat was even slikken.

Aangezien dit voor dokters en verplegend personeel niet anders is, hadden deskundigen ter zake gewerkt aan een redelijke ethische code. In de discussie passeerden allerlei factoren de revue: de gezondheidstoestand van een coronapatiënt, de mogelijke levensverwachting, de leeftijd…. Alhoewel je dan rationeel alle begrip hebt en zelfs akkoord bent met de weloverwogen richtlijnen, toch kruipt er op zulk moment een koude rilling over je rug. De kloofjes tussen generaties worden plots, vanaf 65 jaar, dieper, en met het stijgen van de leeftijd vergroten ze nog. Ik bleef er niet te lang bij stilstaan, al sliep ik slecht de nacht nadien.

Dit weekend werd ik echter op vrij brutale wijze opnieuw geconfronteerd met dit toch wel pijnlijke onderwerp. In een krantenartikel werpt een Nederlandse psychiater/filosoof op dat we bezig zijn een zwakke en op de maatschappij wegende groep te redden ten koste van een jonge, weinig weerbare generatie…. en nog meer van dit soort informatie. Ik weet niet, lezer, of deze expert in kwestie er heeft bij stilgestaan dat net die meest zwakke, op de maatschappij wegende groep van de bevolking als kind, of misschien zelfs als baby, WO2 heeft meegemaakt. Of ze zijn net voor die oorlog geboren en hebben het schone van hun jeugd in weinig comfortabele (na)oorlogsjaren doorgebracht, en later hielpen velen van hen de economie terug op gang. Die jonge generatie van toen, nu de zwakste ouderen, werd aangemaand om zich tot en met in te zetten voor het land. Sommigen hebben amper een kindertijd of jeugd gehad, zijn vroegtijdig gaan werken omdat er armoede was, omdat ze één van hun ouders verloren hadden in die oorlog.

Die man, die uit de krant, houdt zich bezig met ‘angst’ en noemt het coronavirus ‘geniaal’.

Je zou verwachten dat een filosoof/psychiater zich wat meer zou bezinnen vooraleer hij er van alles uitflapt.

Daarenboven springt hij lichtzinnig om met deze epidemie, waar nog bijzonder weinig over geweten is. Het is niet omdat je iets over angst weet dat je ook de viroloog moet uithangen. Het is niet omdat je iets over angst weet dat je de econoom moet spelen. Er is al herhaaldelijk gezegd dat niemand er zeker van kan zijn dat hij of zij niet ziek wordt  en dat er ook jongere mensen aan sterven.

Neen lezer, ik wil mijn hoofd niet in het zand steken voor alle problemen die deze pandemie met zich meebrengt, niet de economische en zelfs niet de pijnlijke zoals keuzes maken. En dat we als burgers de nodige verantwoordelijkheid moeten dragen, jong zowel als oud, daar ben ik vast van overtuigd.

Toch wil ik pleiten voor begrip en niet uit je nek kletsen, en al zeker niet als je deskundige bent.

Weg met de ‘glazenbolrethoriek’!

Ik pleit voor respect, voor het niet uiteen spelen van generaties, en vooral: voor verantwoordelijkheidszin (elk op zijn terrein), voor veel gezond verstand en ethiek wanneer het er op aankomt.

 Mvg,

 Frauke J.