Frauke Jemand brief 173: “Sto ancora imparando”: “Ik leer nog steeds”

Beste Lezer,

Onlangs las ik over het leven van Michelangelo en de beroemde uitspraak van de Italiaanse kunstenaar:“Ik leer nog steeds” opperde hij toen hij 87 jaar was, en bleef volop creatief aan het werk. Ken je zijn beroemde David?

En inderdaad, ook hier in ons kleine landje is ‘Levenslang Leren’ al jaren een motto. Meer nog: er werd naar gestreefd om een gebalanceerd aanbod voor volwassenen uit te bouwen.

Al die inspanning heeft geloond, want veel mensen volgen cursussen en workshops in het volwassenenonderwijs en op andere plaatsen, het aanbod is groot. Groot was dan ook mijn verbazing toen ik een uitspraak van één van onze ministers in de krant zag: “Ons volwassenenonderwijs blijft goedkoper dan dat in onze buurlanden. En gepensioneerden die een breicursus volgen om niet geïsoleerd te raken, zou ik aanraden: het verenigingsleven zoekt ook volk”.

In tijden waarin diversiteitsdenken deel uit maakt van een onze samenleving val ik pal achterover van een dergelijk platte en bovenal onjuiste uitspraak.

Ik wil ze graag even met u doornemen.

Mijn eerste verbazing:gaat over het feit dat breicursussen volgen gelinkt wordt aan gepensioneerden, én dat ze dit doen om niet geïsoleerd te geraken. Of hoe je het leven wel erg simpel, of beter: simplistisch kunt uitleggen.

Ouder worden is hier gerelateerd aan breicursussen, en dat terwijl breien net meer en meer populair is bij mensen van alle leeftijden. Het is een trend die al enkele jaren bezig is, net als naaien en ander creatief handwerk. Het zou mentale rust brengen, de concentratie verbeteren, tot contacten leiden in een drukke en eerder koude samenleving. Bovendien blijkt duurzaamheid ook een motief te zijn bij mensen die opnieuw zelf hun pulls en sjaals breien en zelf hun kleding maken.

Waarom ouderen naar een breicusus gaan is, volgens dezelfde bron, uit de isolatie komen. Hier wordt gesuggereerd dat ouderen cursussen volgen uit eenzaamheid. We kunnen de uitspraken van een beleidsmaker beschouwen als leeftijdsdiscriminatie- alsof je als oudere geen leerbehoeften en doelen meer hebt. Alsof gepensioneerden geen nood hebben aan levenslang leren!

Er zijn behoorlijk wat redenen waarom je op latere leeftijd opnieuw wenst te leren: omdat er nu eindelijk wat tijd vrij komt om datgene bij te leren waar zij misschien jarenlang van droomden, omdat zij bepaalde vaardigheden nodig hebben om een nieuwe richting aan hun leven te geven, om bij te blijven in de snelveranderende informatie- en communicatietechnologie…..en ga zo maar door. Maar de minister ziet dat als ‘investeren in jezelf’ en vergelijkt je verdiepen in een bepaald leergebied met ‘naar de kapper gaan’. Dit is een bijzonder merkwaardige manier van kijken naar ‘levenslang leren’.

Foto: H.Baert

Beste lezer, bij wijze van uitsmijter wil ik je graag laten kennismaken met enkele uitspraken te vinden op de website van de Vlaamse overheid :“Levenslang leren is een continue kans om te groeien en jezelf te ontplooien: als individu, als team én als samenleving. Een kans om nieuwe talenten te ontdekken die je misschien nog niet in jezelf had gezien. Een kans die je goesting en zelfvertrouwen doet krijgen om nieuwe wegen in te slaan. Eentje die je nieuwsgierigheid prikkelt en je wereld verruimt…We zijn ervan overtuigd dat levenslang leren de verantwoordelijkheid is van ons allemaal en dat het ieders welzijn én - bij uitbreiding - de hele samenleving ten goede komt.

Levenslang leren opent deuren naar een leven in beweging. Het maakt mensen sterker en veerkrachtiger te midden van de vele veranderingen die op ons afkomen. “

Dit zijn slechts enkele fragmenten uit het pleidooi voor levenslang leren van de Vlaamse overheid. De vraag blijft dan ook of besparen op de groei, op het welzijn van mensen en dan ook van de gehele samenleving de beste optie is; de minister heeft nog veel te leren.

Voor mij blijft het motto ‘levenslang leren’ als een paal boven water staan, van jong tot zevenentachtig (en ouder),naar het voorbeeld van Michelangelo - laat dit duidelijk zijn!

Mvg,

Frauke

Fraukebrief 172: Verscheurdheid omtrent een verscheurende situatie.

Beste Lezer,

Heb je het ook moeilijk met de verschrikkelijke beelden die ons dagelijks uit Gaza bereiken? En hoelang zullen we ze nog zien nu ook de journalisten, die ter plaatse zijn, worden vermoord? Na de terreurdaad van Hamas, twee jaar geleden, kwamen er vergeldingsmaatregelen vanuit Israël. Vergelding werd oorlog, en wat voor één: zoveel doden, mannen, vrouwen maar ook veel kinderen Aanvankelijk was iedereen op zijn hoede om Israël niet voor het hoofd te stoten, het Joodse volk heeft destijds zelf zoveel meegemaakt en de daden van de Palestijnse terreurorganisatie waren vreselijk. Er was aarzeling.

Maar dan die dagelijkse beelden uit Gaza: het huis moeten achterlaten, de ruimte die beperkter en beperkter wordt, de gebombardeerde ziekenhuizen, de voorzieningen die stilaan nihil zijn, een uitgehongerd en uitgedund volk dat ronddoolt in de ellende van het puin en zijn vele graven, het gevecht om eten van hongerige burgers die door het Israëlische leger als schietschijf gebruikt worden. Er zijn geen woorden voor, de beelden zeggen meer dan genoeg.

Onze informatiemaatschappij heeft ervoor gezorgd dat de mensheid niet meer kan wegkijken, maar de vraag blijft: wat kunnen we meer doen dan handenwringend toekijken? De vraag of er een genocide aan de gang is werd niet langer gefluisterd maar luidop uitgesproken.

De mensheid heeft inmiddels begrepen dat ze moet doen wat binnen haar mogelijkheden ligt om de druk op het beleid op te voeren, dat ze bij deze brutale schending van mensenrechten niet langer lijdzaam kan toekijken. En dat doet ze op verschillende manieren. Hier in België kwamen mensen meermaals massaal op straat om duidelijk te maken dat alle mensenrechten worden overtreden. Diverse groepen schreven protestbrieven en namen standpunten in. Op allerlei evenementen en plaatsen spreken individuen zich uit. Recent durfde de Joodse schrijver David Grossmann, die zelf ooit een zoon in het Israëlische leger verloor, de oorlogsmisdaden van zijn land een genocide te noemen. Hij had gehoopt dit woord nooit in de mond te moeten nemen. Internationaal komt er protest op gang en hier en daar spreken landen zich uit om Palestina te erkennen.

Maar soms gebeuren er rare dingen die de verscheurdheid tussen volkeren aantonen: onlangs verscheen in onze stad een banner met de tekst Palestijn=Mens. Op een dag was het woord Palestijn weggeknipt en enkele dagen later werd het gat opnieuw ingevuld met de Palestijnse vlag en het woord Mens.

Of hoe zelfs ver buiten het conflictgebied een oorlog tussen volkeren tot controverse leidt.

Fotomontage Herman Baert

Met vriendelijke maar bezorgde groeten,

 Frauke J.

Fraukebrief 158: Ten tijde van oorlog

Beste Lezer,

 Oorlog is van alle tijden: het is een gekende platitude en tegelijk ook waar, vermoed ik.

Wanneer we terugkijken op de twintigste eeuw zien we dat er meerdere oorlogen zijn uitgevochten en zelfs onze eigen (over)(groot)vaders/moeders hebben één of twee oorlogen van zeer nabij meegemaakt. Geweld en vechten om de macht, om een lap land: het is, hoe absurd ook, blijkbaar des mensen. Maar mensen worden er ook angstig, opstandig en zelfs depressief van, vooral wanneer die oorlogen, zoals nu, dicht bij onze deur worden uitgevochten.

Wat mij bij al dat geweld het diepst treft is de wreedheid. De laatste jaren lijkt het of niets of niemand nog ontzien wordt. Is dat altijd zo geweest? Ik ben geen experte maar op mij komt het over alsof vroeger gemaakte afspraken over oorlogsvoering zomaar met de voeten getreden worden. Niet enkel strategische doelen worden geraakt ook meer en meer onschuldige mensen. Vluchtelingen worden in bussen gestopt, gave en goed achterlatend, of, nog erger: van het kastje naar de muur gestuurd, hun weinige bezit meesjouwend. De basisnoodhulp zoals medische zorg, voedsel, elektriciteit, water wordt de burger onthouden. We zien dagelijks beelden van vaders en moeders met dode kinderen in hun armen. We zien jongeren getuigen over het verlies van ouders, broers, zussen. Sommigen zagen hun hele gezin uitgemoord worden.

Naast de tragedie van het verlies vraag ik me af wat voor volwassenen deze kinderen en jongeren, die opgroeien met onmenselijk geweld, zullen worden? We spreken dan nog niet van de broodnodige opvoeding en scholing die ze moeten missen.

Ik voel me laf maar ik kan het amper aanzien, deze ontmenselijking went niet. Wij, die de wreedheden dagelijks op ons scherm zien, dreigen filters op onze ogen te plaatsen om niet geconfronteerd te worden met deze mensonwaardige beelden. Door weg te kijken verliezen wij op onze beurt onze waardigheid en menselijkheid.

Dat baart me zorgen.

Op hier en daar wat actiegroepen na is er weinig animo om dit geweld aan te klagen. Meer nog, bewapening en oorlogstaal zijn het nieuwe normaal, en spreken over ‘vredesgesprekken’ op welk front ook lijkt bijna verdacht, of vergis ik me?

Maar ’s avonds, in de stilte van mijn huiskamer, bij het zien van al die wreedheid en het ervaren van mijn eigen onmacht vraag ik me stilletjes af: hoe zit dat met onze ‘beschaving’? Het woord ‘beschaving’ heeft te maken met verfijning, schaven aan het ruwe… Ik dacht ook dat beschaving met cultuur (welke dan ook), normen en waarden, nakomen van afspraken, waarachtig mens zijn te maken had. Het lijkt wel of dit allemaal niet meer van tel is en het barbaarse mag zegevieren .

Blijven ijveren voor het behoud van een beschaving en waardig mens zijn in het besef dat ‘geweld al eeuwen ook des mensen is’ : hoe komen we uit dit dilemma?

 Mvg

 Frauke J.