Fraukebrief 147: ‘De mobiliteit van morgen start vandaag’

Foto: Herman Baert

Beste Lezer,

Neen, deze veelbelovende slogan heb ik niet zelf uitgevonden: ik vond hem op een groene flyer die tussen de nieuwjaarswensen in mijn postbus zat. Het is een handige folder met nieuwe instructies om je weg te vinden in het openbaar busvervoer, dat belooft duurzaam, betrouwbaar en flexibeler te worden. Zeer benieuwd sloeg ik de folder open, want ook het openbaar vervoer ‘beweegt mee naar minder CO2’ en daarom wil men zijn voertuigen zo efficiënt en duurzaam mogelijk inzetten. Klinkt goed, dacht ik, lezer, maar intussen ben ik ook wel wat argwanend geworden wanneer royaal met goed bekkende woorden over klimaat en openbaar vervoer gestrooid wordt. Zoals je uit vorige brieven weet kwam ik reeds meermaals van een kale reis, al dan niet, thuis.

Uit de folder heb ik begrepen dat er meer bussen en trams op ‘drukke lijnen’ rijden en dat daar waar weinig mensen opstappen haltes en zelfs lijnen worden afgeschaft. Goed nieuws dus voor wie bus of tram op een ‘drukke lijn’ neemt en minder goed tot slecht nieuws voor wie de pech heeft te wonen waar minder mensen dat doen.

Of om het eenvoudig te zeggen: meer = meer en minder =minder of misschien niet meer. Kun je nog volgen, lezer?

Maar even verder lees ik dat men er ook voor die mensen iets op gevonden heeft: de flexbus.’ Flexbus’, ik had nog nooit van het woord gehoord dus dacht ik het even op het alwetende internet op te zoeken. Maar ook in de taal zijn er blijkbaar omleidingen: ik word verwezen naar flixbus (goedkope bussen die binnen Europa rijden), naar het woord flex dat straattaal is voor: mooi, niet onaardig. Even verder vond ik ook flex als afgeleide van flexi of m.a.w. op maat.

En inderdaad: de klare taal wordt voor ‘de weinige reizigers’ iets mistiger. Men spreekt van ‘je route plannen’ en dan is er, alweer, een nieuwe, of is het een bestaande, website met bijbehorende app die je wegwijs dient te maken in de (on)gemakken van het flexreizen. Ik zag het allemaal met argusogen aan en dacht: laat ik maar niet te kritisch zijn bij het begin van een jaar, en het een kans geven, al heb ik als ervaringsdeskundige in het openbaar vervoer al één en ander meegemaakt.Van punt A naar B reizen is soms al een behoorlijk avontuur, dus hoe meer knooppunten hoe ingewikkelder en hoe meer kans op onontwarbare knopen.

Ik kon me zo voorstellen dat wie in een klein, afgelegen dorp woont en op vrijdag met de bus naar de markt wil behoorlijk wat hindernissen moet nemen: er is een computer nodig, je moet er mee kunnen werken en jawel, er is ook een telefoonlijn, dus dan maar de bus telefonisch bestellen en meteen ook de terugreis, neem ik aan. Tenminste: indien je dan al weet wanneer je terugkomt. Of stel, je hebt een afspraak in het ziekenhuis en in het beste geval is flex op tijd, maar in het ziekenhuis besluiten ze maar meteen enkele onderzoekjes te doen - daar gaat je terugrit. Is flexbus ook flexibel voor de onverwachte omstandigheden in het leven van de reiziger? Ik lees er niks over in de folder.

Die avond waren mijn duistere vermoedens en vragen nog niet weg of in het nieuws zag ik teleurgestelde tot verbolgen reizigers die niet meer op hun werk geraken, schoolkinderen die opnieuw met de auto naar school dienen te worden gebracht. Ik las in kranten over meer dan 3000 afgeschafte bushaltes, en dat de nieuwe regelingen tot gedwongen dorpsarrest zullen leiden. Het afschaffen van bussen helpt inderdaad om minder Co2 uit te stoten, dat staat buiten kijf. Maar niet iedereen kan zich kilometers ver en door weer en wind met de fiets verplaatsen.

Je kan al raden, beste lezer, wie opnieuw het onderspit moet delven.

 Mvg,

 Frauke J.

Frauke Jemand 133: Soms rijden we ons vast(1): het openbaar vervoer

Beste Lezer,

Intussen kent u wellicht de doornen in mijn oog: één daarvan is het openbaar vervoer, en dat is niet de minste.

Naast het fietsen worden we ook aangemoedigd om het openbaar vervoer te gebruiken. Niets is echter meer ontmoedigend dan dat!

Foto Herman Baert

Ik heb er al eerder over geschreven: over de vele vertragingen, het kapotte materiaal, de beknellende overvolle treinen en niet te vergeten: de stakingen met de regelmaat van een klok.

Hoewel: dan is er tenminste nog iets klokvast in het openbaar vervoer.

Excuses genoeg, dat wel, maar excuses maken je reis niet.

Nu lijkt het mij gepast dat wanneer je ons – dus de burgers - aanmoedigt om het openbaar vervoer te gebruiken, je dan alles op alles zet om deze reismethode ook te laten slagen.

Helaas: daar loopt het helemaal vast, soms letterlijk in de Noord-Zuidtunnel of die onder het kanaal. Het is me al opgevallen dat er hier en daar nieuwe spoorlijnen worden aangelegd: ik begin me af te vragen met welk materiaal daarop gereden zal worden.

Er zijn prachtige gerenoveerde stations, maar er wordt alles aan gedaan om zo min mogelijk reizigers van de nieuw gecreëerde ruimte te laten genieten. Er is trouwens standaard een minimum aan personeel aanwezig.

Ik heb het al gehad over de minimale dienstverlening, met uitzondering van deze voor mensen met een beperking.

De automatisering van de ticketbalies is alomtegenwoordig, en ieder van ons heeft intussen door dat waar digitalisering een prioriteit wordt, de menselijke dienstverlening en dus ook de warme omkadering en het veiligheidsgevoel verdwijnen.

Menselijke warmte genoeg in overvolle treinen, denkt u misschien, maar ook daar mogen we onze soort niet overschatten. Wanneer we te dicht op elkaars lip zitten worden we balorig, en sommigen onder ons, die hongerig naar huis willen, zelfs brutaal. Let op: straks verschijnt er opnieuw een onderzoek over de toenemende weerspannigheid van de reizigers. Je hoeft helaas niet geleerd te zijn om te weten dat mensen hun frustraties op elkaar, of liefst nog op de zwakste schakel afreageren wanneer ze zich in het nauw gedreven voelen. Hier is de treinbegeleid(st)er vaak kop van jut. Eén vonkje volstaat.

Neen, het helpt niet om er zich met een excuus vanaf te maken dat treinen afgeschaft worden, dat het materiaal letterlijk rammelt, als het al niet stuk is. Neen, het helpt niet minder treinen in te leggen om straks te zeggen dat de burger zich sowieso liever met de wagen verplaatst.

Laat het duidelijk zijn: hier rijden we ons muurvast.

Mvg,

Frauke J.

Fraukebrief 40 : Wie A. zegt moet B zeggen(3): Waar is de buschauffeur gebleven?

Beste Lezer,

Laatst schreef ik u nog dat het ‘busje niet altijd komt’, maar blijkbaar is er meer aan de hand: de bussen zijn voorradig maar het ontbreekt aan bestuurders.

Nu zou je denken dat in tijden, waarin mensen aangespoord worden de auto thuis te laten, een lijnbus een goed alternatief zou zijn. We kunnen niet allemaal en overal op de fiets of op andere al dan niet motorloze vehikels.

Wel nu: onlangs hoorde ik dat één van onze grote busmaatschappijen overweegt om nog meer bus trajecten te schrappen bij gebrek aan personeel. Jawel, er is gezocht naar buschauffeurs, de lat tot aanwerving is zelfs verlaagd: je hoeft geen rijbewijs te hebben, leert alles ter plekke, maar desondanks: happen weinig mensen toe.

In tijden van het stimuleren van het openbaar vervoer overweegt men dat openbaar vervoer hier en daar te schrappen. Is dat wel slim?

Ik beklaag jou, reiziger die in Zussenbolder woont: winkels weg, post weg, pastoor weg, café weg en misschien ook wel de bus. Het idyllische platteland zonder openbaar vervoer lijkt me ook niet echt aantrekkelijk, en eigenlijk behoorlijk eenzaam.

Mijn gezond verstand zegt: waarom het beroep van buschauffeur niet aantrekkelijker maken? Om te beginnen doet een goed loon veel en dat lijkt sommige maatschappijen wel te lukken: waarom zou het niet kunnen bij ’s lands grootste?

Het installeren van een wellevendheidscode (ik weet het: klinkt ouderwets maar soms moet je oude codes opnieuw invoeren) voor reiziger en chauffeur: ‘ik snauw niet naar jou en jij blijft beleefd tegen mij’. Aantrekkelijke uurregelingen of extra verlof voor late shiften…koffiekoeken ’s morgens...Gratis busvervoer voor de chauffeurs en hun familie…Ik verzin maar wat, gewoon om aan te tonen dat de knappe koppen van de busmaatschappij toch meer creatieve ideeën kunnen hebben dan ‘afschaffen van trajecten van het openbaar vervoer’ in tijden van verkeersinfarcten en pogingen om auto’s terug te dringen.

Of blijven we vanaf nu allemaal thuis?

Mvg,

Frauke J.