H.Hesse Brief 4 Leuven, begin maart, 2018
Hermann,
Opnieuw beeld ik me in dat we aan dat ronde tafeltje zitten in het bruinberookte café, het is één van de weinige dergelijke cafés die nog overblijven. De sfeer is nachtelijk bedompt en het ruikt er naar verschaald bier.
Ik confronteer ons met de vraag of ‘steppewolven’ zich nog kunnen handhaven in de samenleving van vandaag. Of zijn steppewolven net nodig om een samenleving te handhaven? Dit laatste is jouw stelling, meen ik me te herinneren. Het discours zou heftig worden, het sarcasme over de eenzaamheid van de steppewolf zou bijwijlen groot zijn.
Wat ik begrijp is dat je mij al vlug duidelijk zou maken dat het geen kwestie is van ‘zij hier’, ‘zij daar’ en ‘wij hier’.Mensen en dingen lopen dooreen je moet door de chaos durven gaan om je eigen orde te ontdekken. Je zou me vertellen dat je naar het gemaskerde bal moet durven en in het duister moet zitten om het licht te ontdekken. Al is het slechts een spoortje licht in de vroege ochtend.
Op een bevreemdende manier weet je ons een spiegel voor te houden. Je steekt geen vinger op, je bent een magiër die de toverstok hanteert. Als een meester loods je ons door de donkere krochten, het fantastische rijk der schaduwen, en geruisloos opent zich deur na deur, woord voor woord. “Wie zocht op de puinhopen van zijn leven de wegglippende betekenis, maakte het schijnbaar onzinnige mee, doorleefde schijnbare gekte, hoopte heimelijk in de laatste dwaze chaos…”
Wanneer de laatste gasten uit het café vertrokken zijn, mijn glas leeg is, blijf ik alleen achter. Ik zie het vroege licht, en weet dat de onsterfelijken de sterfelijken iets te leren hebben.
Ik zou niets liever willen dan dat de nacht nog jong is, en dat wij het nog over morgenlandreiziger Leo kunnen hebben. ‘Wat lang wil leven, moet dienen. Wat echter heersen wil, dat leeft niet lang… Er zijn weinigen die geboren zijn om te heersen, ze blijven er vrolijk en gezond bij. De anderen echter, die het alleen maar door eerzucht tot heer hebben gebracht, die eindigen allemaal in het niets.’
Het is een mooie gedachte om de dag mee te beginnen.
Maar de tijd is op: ik heb het begrepen.
U zeer genegen,
Chantal Sap